Merhaba

Daha önceki yazılarımız da Windows Server 2012 üzerinde Hyper-V Failover Cluster Kurulumu, Windows Server 2012 R2 Hyper-V Failover Cluster Kurulumu ve Windows Server 2016 Hyper-V Failover Cluster Kurulumu sizlerle paylaşmıştık.

Bu yazımız da Microsoft’un yeni sunucu işletim sistemi olan Windows Server 2019 üzerinde Hyper-V Failover Cluster yapılandırması öncesinde gerekli kurulumları ve yapılandırmaları tamamlıyor olacağız.

Peki Nedir Failover Cluster :

Yapımız içerisinde bulunan Failover Cluster üyesi sunucuların ve bu sunucular üzerinde çalışan rol ve servislerin kapalı olduklarında Donanımsal ve Yazılımsal sorun nedeniyle Down duruma geldiklerinde Failover Cluster üyesi olan  bir sunucudan diğer sunucuya aktarılmasıdır. Bu tanımlamayı şu örnekle daha iyi anlayabileceğinizi düşünüyorum. Yapımız içerisinde 2 Adet sunucumuz olsun bu sunucular üzerinde çalışan Virtual Machine ( Sanal Makine) var.  Sunucularımızın herhangi birinde Donanımsal ya da Yazılımsal bir sorun nedeniyle Down duruma geldiğinde yani kapandığında üzerinde çalışan Virtual Machine ( Sanal Makine) bununla birlikte Down duruma gelerek ulaşılamayacaktır. İşte böyle bir sorunda Failover Cluster yapısı imdadımıza yetişecektir. Down durumda olan sunucumuz üzerindeki Virtual Machine ( Sanal Makine) otomatik olarak diğer fiziksel sunucumuz üzerinde hizmet vermeye başlayacaktır.

Kurulum ve yapılandırmaya geçmeden önce ortamımızla ilgili kısa bir bilgi aktarmak istiyorum.

Birinci sunucum Windows Server 2019 Datacenter işletim sistemine sahip W19DC isminde Ip Adres 192.168.1.200 olarak yapılandırılmıştır ve üzerinde Active Directory Domain Services yapılandırılarak bakicubuk.local isminde bir domain ortamı kurulmuştur. Ayrıca bu sunucumuz üzerinde File and Storage Service üzerinde  ISCSI Target Server Kurulumu ve Yapılandırılması yapılandırarak Failover Cluster ortamı için gerekli olan Quroum alanı ve Cluster Volume yapılandırmasını bu sunucumuz üzerinde yapılandıracağız.

İkinci sunucum Windows Server 2019 Datacenter işletim sistemine sahip W19NOD1 isminde Birinci Network Karti Ip Adresi 192.168.1.202/24 İkinci Cluster Network karti 192.168.2.202/24 Üçüncü Cluster Network kartı 192.168.3.202/24 olarak yapılandırılmış ve üzerine Hyper-V Roles ( Rol ) ile Failover Cluster Feautures ( Özelliği ) kurulumu ve yapılandırmasını anlatıyor olacağız.

Üçüncü sunucum Windows Server 2019 Datacenter işletim sistemine sahip W19NOD2 isminde Birinci Network Karti Ip Adresi 192.168.1.204/24 İkinci Cluster Network karti 192.168.2.204/24 Üçüncü Cluster Network kartı 192.168.3.204/24 olarak yapılandırılmış ve üzerine Hyper-V Roles ( Rol ) ile Failover Cluster Feautures ( Özelliği ) kurulumu ve yapılandırmasını anlatıyor olacağız.

Kurulum ve yapılandırmaya başlamadan önce NOD’larımız üzerinde aşağıdaki yapılandırmalara dikkat edilmesi gerekmektedir.

• Sunucularımizin Bölge ve Dil ayarlarının English ( United States ) olarak yapılandırılmış olması gerekmektedir.
• Sunucular üzerinde Windows Firewall devre dışı duruma getirilmelidir.
• NOD’lar üzerinde User Account Control kapatılmalıdır.
• Hiçbir Anti-Virus yazılımının kurulmaması ve kurulu olan Anti-Virüs programların devre dışı bırakılmasi gerekmektedir.
• NOD’larimiz üzerindeki bütün Driver, Bios, Firmware güncelleştirmelerinin yapılması ve aynı seviyede olmasi gerekmektedir.
• NOD’larimiz üzerindeki Windows Update’lerin yapılması ve aynı seviyede olması gerekmektedir.
• Virtual Machine ( Sanal Makine ) Ağ protokolleri ile kendi aralarında ve ya dış dünya ile haberleşmesi için en az 1 adet daha Network Kartı olması gerekmektedir.
• NOD’larimiz üzerindeki Computer Name ( Sunucu İsmi ) düzenliyoruz.
• NOD’larimiz üzerindeki Network Adapter ( Network Kartı ) üzerinde IP Address ( IP Adresi ) düzenliyoruz.

Bu bilgileri aktardiktan sonra NOD’larimiz üzerinde Hyper-V rolü ve Failover Cluster özelliğinin kurulumu ve yapılandırmasina geçebiliriz.

W19NOD1 isimli sunucumuzun Computer Name ( Sunucu İsmi ) düzenleyerek, Network Kartları üzerinde IP Adress ( IP Adresi ) yapılandırarak Active Directory yapısına dahil ettik.

W19NOD2 isimli sunucumuzun Computer Name ( Sunucu İsmi ) düzenleyerek, Network Kartları üzerinde IP Adress ( IP Adresi ) yapılandırarak Active Directory yapısına dahil ettik.

Bu bilgileri aktardıktan sonra NOD’larımız üzerinde Hyper-V rolü ve Failover Cluster özelliğinin kurulumu ve yapılandırmasına geçebiliriz.

Öncelikle W19NOD1 isimli sunucumuz üzerinde Hyper-V rolü ve Failover Clustering özelliğinin kurulumunu yapılandırıyoruz.

Server Manager konsolunu açıyoruz. Dashboard ekranın da Add roles and Features tıklıyoruz. Dilerseniz sağ üst köşedeki Manage menüsünden Add Roles and Features ile rol ekleme sihirbazını açabiliriz.

Add Roles and Features Wizard bilgi ekranı geliyor karşımıza kuruluma devam etmek için Next diyerek devam ediyoruz.

Select Installation Type ekranın da

Role-based or feature-based insallation : Roles ( Rol ) ve Features ( Özellik ) kurulum ve yapılandırdığımız seçenektir. Windows Server 2019 üzerinde bulunan ve ihtiyacımız olan  Roles ( Rol ) ve Features ( Özellik ) bu seçenek ile kurulum ve yapılandırmasını yapabilirsiniz.

Remote Desktop Services installation : Eski adıyla Terminal Service ( TS ) olarak bilinen ve Windows Server 2008 ile birlikte Remote Desktop Services ( RDS ) Uzak Masaüstü kurulumu ve yapılandırmasını hızlı ve standart olarak bu seçenek ile yapabilirsiniz.

Select Installation Type ekranın da biz Hyper-V rolü ve Failover Clustering özelliğinin kurulumu yaparak yapılandıracağımız için Role-based or features-based Installation seçeneği ile Next diyerek devam ediyoruz.

Select destination server ekranın da kurulumu hangi sunucu üzerinde yapılacak ise o sunucuyu seçmemiz gerekiyor. Biz W19NOD1 isimli sunucumuz üzerinde Hyper-V rolünü ve Failover Clustering özelliğinin kurulumunu yaparak yapılandıracağımız için bu sunucumuzu seçiyoruz ve Next diyerek yapılandırmaya devam ediyoruz.

Select server roles ekranın da Hyper-V rolünün kurulumunu gerçekleştireceğimiz için Hyper-V rolünü işaretliyoruz.

Hyper-V rolünü seçtiğimizde Add Roles and Features Wizard ekrani geliyor karşımıza Hyper-V rolü ile birlikte Remote Server Administration Tools özelliği içinde bulunan Hyper-V Management Tools özelliği altinda bulunan Hyper-V Module for Windows PowerShell; Hyper-V GUI Management Tools  özelliklerinin kurulmasınu gerektiğini belirtiyor bizlere kurulumu devam etmek için Add Features diyerek Remote Server Administration Tools altinda bulunan bu özelliklerinde kurulmasi sağlıyoruz.

Hyper-V rolü kurulum ve yapılandırma için hazır Next diyerek devam ediyoruz.

Select features ekranın da Hyper-V rolü ile birlikte kurulacak olan Features ( Özellik )leri görüyoruz.Normalde  Hyper-V rolünün kurulumu için herhangi bir Features ( Özellik ) gerekli değil ancak biz Hyper-V üzerinde Failover Cluster kurulumunu ve yapılandırmasını yapacağımız için Features ( Özellik ) ekranın da Failover Clustering ve Multipatch I/O özelliklerinide kuracağız. Bu nedenle Failover Clustering ve Multipatch I/O kurulum için işaretliyoruz.

NOT : Bizim buradaki ortamımız Lab ortamı olduğu için kullanacağımız ortak disk alanını Windows Server 2019 üzerinde ISCI Target yapılandırması ile yapacağız. Şirket ortamlarında bu işleme gerek duyulmaz şirket ortamlarında genellikle HBA ile bağlı bir Storage’den disk alanı kullanarak yapılandırılır bu nedenlede kullanılan Storage Multipatch I/O ve ya işletim sistemi üzerindeki Multipatch I/O özelliğinin kurulması gerekmektedir.

Failover Clustering özelliğini seçtiğimiz de Add Roles and Features Wizard ekranı geliyor karşımıza Failover Clustering özelliği ile birlikte Remote Server Administration Tools özelliği içinde bulunan Failover Clustering Tools ve altında bulunan Failover Clustering Module for Windows PowerShell; Failover Clustering Management Tools  özelliklerinin kurulmasını gerektiğini belirtiyor bizlere kurulumu devam etmek için Add Features diyerek Remote Server Administration Tools altında bulunan bu özelliğinde kurulması sağlıyoruz.

Failover Clustering özelliği kurulum ve yapılandırmak için hazır

Multipath I/O özelliği kurulum ve yapılandırmak için hazır Next diyerek devam ediyoruz.

Hyper-V rolü ile ilgili özet bilgi ekranına göz atıp, Hyper-V rolünün kurulumuna devam etmek için Next diyerek devam ediyoruz.

Create Virtual Switches ekranın da Hyper-V içinde kurulumunu yapacağımız Virtual Machine ( Sanal Makine ) ağ protokolleri ile kendi aralarında ve ya dış dünya ile haberleşmesi için gerekli olan bir yapılandırmadır. Virtual Machine ( Sanal Makine ) ağ protokolleri ile kendi aralarında veya dış dünya ile haberleşmesi için hangi fiziksel network kartı üzerinden haberleşmesi için bir Virtual Switch yaratmak istiyorsak, aşağıdaki ekranda bulunan fiziksel network kartını ya da kartlarını kullanılacaksa onları seçebiliriz. Virtual Switch yapılandırmasını Hyper-V kurulumundan sonra Hyper-V Manager konsolu yardımıyla yapılandırabilirsiniz. Virtual Switch’ler konusunda yeterli bilgi sahibi değilseniz bu adımda herhangi bir seçim yapmadan Next diyerek devam edebilirsiniz.

Virtual Machine Migration ekranın da söz konusu Host için Paylaşımsız Canlı Aktarım – Shared-Nothing Live Migration gönderimlerinin kabul edilip edilmeyeceği ile ilgili seçim yapabilirsiniz. Bu seçenekte daha sonra yapılandırılabilir bu nedenle Virtual Machine Migration ekranın da herhangi bir seçim yapmadan Next diyerek devam edebilirsiniz.

Default Stores ekranın da kurulumunu yapacağımız Virtual Machine ( Sanal Makine ) kurulum işlemleri sırasında bileşen dosyalarının XML, VHD,VHDX  bulunacağı dizinleri belirtebiliriz. Kurulumunu yapacağımız her bir Virtual Machine ( Sanal Makine ) default olarak bu dizinlere kurulacaktır. Virtual Machine ( Sanal Makine ) kurulum sırasında bu dizinler dişinda da herhangi bir farkli dizin içine de kurulum yapma şansımız olduğunu belirtmek isterim zaten Virtual Machine ( Sanal Makine ) Hyper-V Failover Cluster yapılandırmasından sonra Cluster Volume dizini içinde kurulumlarını yapıyor olacağız o neden Default Stores ekranında herhangi bir işlem yapmadan Next diyerek devam ediyoruz.

Confirm installation selections ekranın da Install diyerek Hyper-V rolünün kurulumunu başlatabiliriz. Hyper-V rolünün kurulumu tamamlandıktan sonra sunucumuzun otomatik olarak restart etmek istersek eğer Restart the destination server automatically if required seçeneğini işaretlememiz gerekiyor.

Biz Hyper-V rolünün kurulumu tamamlandıktan sonra sunucumuzu otomatik olarak restart etmek için Restart the destination server automatically if required işeretliyoruz. Kurulum tamamlandıktan sonra sunucumuzun otomatik olarak restart olacağı bilgisi veriyor. Yes diyerek kabul ediyoruz.

Install diyerek Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinin de kurulumlarını başlatıyoruz.

Installation progress ekranın da Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ve Multipatch I/O özelliklerinide kurulmaya başladığını görüyoruz.

Sunucumuz restart olduktan sonra Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinin de başarılı bir şekilde kurulduğunu görüyoruz. Close diyerek Add Roles ve Features Wizard ekranını kapatıyoruz.

W19NOD1 isimli sunucumuz üzerinde Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinin kurulumunu tamamladıktan Server Manager konsolu üzerinde Hyper-V rolünün geldiğini görüyoruz.

W19NOD1 isimli sunucumuz üzerinde Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinin kurulumunu tamamladıktan sonra W19NOD2 isimli sunucumuz üzerinde Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinin kurulumu yapıyor olacağız.

Server Manager konsolunu açıyoruz. Dashboard ekranın da Add roles and Features tıklıyoruz. Dilerseniz sağ üst köşedeki Manage menüsünden Add Roles and Features ile rol ekleme sihirbazını açabiliriz.

Add Roles and Features Wizard bilgi ekranı geliyor karşımıza kuruluma devam etmek için Next diyerek devam ediyoruz.

Select Installation Type ekranın da

Role-based or feature-based insallation : Roles ( Rol ) ve Features ( Özellik ) kurulum ve yapılandırdığımız seçenektir. Windows Server 2019 üzerinde bulunan ve ihtiyacımız olan  Roles ( Rol ) ve Features ( Özellik ) bu seçenek ile kurulum ve yapılandırmasını yapabilirsiniz.

Remote Desktop Services installation : Eski adıyla Terminal Service ( TS ) olarak bilinen ve Windows Server 2008 ile birlikte Remote Desktop Services ( RDS ) Uzak Masaüstü kurulumu ve yapılandırmasını hızlı ve standart olarak bu seçenek ile yapabilirsiniz.

Select Installation Type ekranında biz Hyper-V rolü ve Failover Clustering özelliğinin kurulumu yaparak yapılandıracağımız için Role-based or features-based Installation seçeneği ile Next diyerek devam ediyoruz.

Select destination server ekranın da kurulumu hangi sunucu üzerinde yapılacak ise o sunucuyu seçmemiz gerekiyor. Biz W19NOD2 isimli sunucumuz üzerinde Hyper-V rolünü ve Failover Clustering özelliğinin kurulumunu yaparak yapılandıracağımız için bu sunucumuzu seçiyoruz ve Next diyerek yapılandırmaya devam ediyoruz.

Select server roles ekranın da Hyper-V rolünün kurulumunu gerçekleştireceğimiz için Hyper-V rolünü işaretliyoruz.

Hyper-V rolünü seçtiğimizde Add Roles and Features Wizard ekrani geliyor karşımıza Hyper-V rolü ile birlikte Remote Server Administration Tools özelliği içinde bulunan Hyper-V Management Tools özelliği altinda bulunan Hyper-V Module for Windows PowerShell; Hyper-V GUI Management Tools  özelliklerinin kurulmasınu gerektiğini belirtiyor bizlere kurulumu devam etmek için Add Features diyerek  Remote Server Administration Tools altinda bulunan bu özelliklerinde kurulmasi sağlıyoruz.

Hyper-V rolü kurulum ve yapılandırma için hazır Next diyerek devam ediyoruz.

Select features ekranın da Hyper-V rolü ile birlikte kurulacak olan Features ( Özellik )leri görüyoruz.Normalde  Hyper-V rolünün kurulumu için herhangi bir Features ( Özellik ) gerekli değil ancak biz Hyper-V üzerinde Failover Cluster kurulumunu ve yapılandırmasını yapacağımız için Features ( Özellik ) ekranın da Failover Clustering ve Multipatch I/O özelliklerinide kuracağız. Bu nedenle Failover Clustering ve Multipatch I/O kurulum için işaretliyoruz.

NOT : Bizim buradaki ortamımız Lab ortamı olduğu için kullanacağımız ortak disk alanını Windows Server 2019 üzerinde ISCI Target yapılandırması ile yapacağız. Şirket ortamlarında bu işleme gerek duyulmaz şirket ortamlarında genellikle HBA ile bağlı bir Storage’den disk alanı kullanarak yapılandırılır bu nedenlede kullanılan Storage Multipatch I/O ve ya işletim sistemi üzerindeki Multipatch I/O özelliğinin kurulması gerekmektedir.

Failover Clustering özelliğini seçtiğimiz de Add Roles and Features Wizard ekranı geliyor karşımıza Failover Clustering özelliği ile birlikte Remote Server Administration Tools özelliği içinde bulunan Failover Clustering Tools ve altında bulunan Failover Clustering Module for Windows PowerShell; Failover Clustering Management Tools  özelliklerinin kurulmasını gerektiğini belirtiyor bizlere kurulumu devam etmek için Add Features diyerek Remote Server Administration Tools altında bulunan bu özelliğinde kurulması sağlıyoruz.

Failover Clustering özelliği kurulum ve yapılandırmak için hazır

Multipath I/O özelliği kurulum ve yapılandırmak için hazır Next diyerek devam ediyoruz.

Hyper-V rolü ile ilgili özet bilgi ekranına göz atıp, Hyper-V rolünün kurulumuna devam etmek için Next diyerek devam ediyoruz.

Create Virtual Switches ekranın da Hyper-V içinde kurulumunu yapacağımız Virtual Machine ( Sanal Makine ) ağ protokolleri ile kendi aralarında ve ya dış dünya ile haberleşmesi için gerekli olan bir yapılandırmadır. Virtual Machine ( Sanal Makine ) ağ protokolleri ile kendi aralarında veya dış dünya ile haberleşmesi için hangi fiziksel network kartı üzerinden haberleşmesi için bir Virtual Switch yaratmak istiyorsak, aşağıdaki ekranda bulunan fiziksel network kartını ya da kartlarını kullanılacaksa onları seçebiliriz. Virtual Switch yapılandırmasını Hyper-V kurulumundan sonra Hyper-V Manager konsolu yardımıyla yapılandırabilirsiniz. Virtual Switch’ler konusunda yeterli bilgi sahibi değilseniz bu adımda herhangi bir seçim yapmadan Next diyerek devam edebilirsiniz.

Virtual Machine Migration ekranın da söz konusu Host için Paylaşımsız Canlı Aktarım – Shared-Nothing Live Migration gönderimlerinin kabul edilip edilmeyeceği ile ilgili seçim yapabilirsiniz. Bu seçenekte daha sonra yapılandırılabilir bu nedenle Virtual Machine Migration ekranın da herhangi bir seçim yapmadan Next diyerek devam edebilirsiniz.

Default Stores ekranın da kurulumunu yapacağımız Virtual Machine ( Sanal Makine ) kurulum işlemleri sırasında bileşen dosyalarının XML, VHD,VHDX  bulunacağı dizinleri belirtebiliriz. Kurulumunu yapacağımız her bir Virtual Machine ( Sanal Makine ) default olarak bu dizinlere kurulacaktır. Virtual Machine ( Sanal Makine ) kurulum sırasında bu dizinler dişinda da herhangi bir farkli dizin içine de kurulum yapma şansımız olduğunu belirtmek isterim zaten Virtual Machine ( Sanal Makine ) Hyper-V Failover Cluster yapılandırmasından sonra Cluster Volume dizini içinde kurulumlarını yapıyor olacağız o neden Default Stores ekranında herhangi bir işlem yapmadan Next diyerek devam ediyoruz.

Confirm installation selections ekranın da Install diyerek Hyper-V rolünün kurulumunu başlatabiliriz. Hyper-V rolünün kurulumu tamamlandıktan sonra sunucumuzun otomatik olarak restart etmek istersek eğer Restart the destination server automatically if required seçeneğini işaretlememiz gerekiyor.

Biz Hyper-V rolünün kurulumu tamamlandıktan sonra sunucumuzu otomatik olarak restart etmek için Restart the destination server automatically if required işeretliyoruz. Kurulum tamamlandıktan sonra sunucumuzun otomatik olarak restart olacağı bilgisi veriyor. Yes diyerek kabul ediyoruz.

Install diyerek Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinide kurulumlarını başlatıyoruz.

Installation progress ekranın da Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinide kurulmaya başladığını görüyoruz.

Sunucumuz restart olduktan sonra Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinin de başarılı bir şekilde kurulduğunu görüyoruz. Close diyerek Add Roles ve Features Wizard ekranını kapatıyoruz.

W19NOD2 isimli sunucumuz üzerinde Hyper-V rolünün ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinin kurulumunu tamamladıktan sonra Server Manager konsolu üzerinde Hyper-V rolünün geldiğini görüyoruz.

Failover Cluster yapılandırmasına başlamadan önce NOD’larımız üzerinde aşağıdaki işlemleri tamamladık.

• Sunucularımızın üzerindeki Computer Name ( Sunucu İsmi ) düzenledik.
• Sunucularımız üzerindeki Network Adapter ( Network Kart ) üzerinde IP Address ( IP Adresi ) yapılandırılmalarına düzenledik.
• Sunucularımızı Active Directory Domain yapısına dahil ettik.
• Sunucularımız üzerinde Quorum ve Cluster Volume Disk Alanlarının bağlantılarını tamamladık.
• Sunucularımız üzerinde Hyper-V rolü ve Failover Clustering ,Multipatch I/O özelliklerinin kurulumlarını tamamladık.

NOD’larimiz üzerinde Hyper-V rolü ve Failover Cluster özelliğinin kurulumu ve yapılandırmasina tamamladık. Bir sonraki yazımızda Failover Cluster yapılandırmasını anlatıyor olacağız.

Başka bir yazimizda görüşmek dileğiyle…