Merhaba

Bu yazimizda Windows Server 2012 üzerinde Hyper-V Failover Cluster ve Windows Server 2012 üzerinde SQL Server 2012 Failover Cluster yazilarimin için kullanmış olduğum ve Windows Server 2012 ile birlikte gelen bir servis olan Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) servisinin kurulum ve yapılandırması anlatiyor olacağım.

Peki Nedir Internet Small Computer System Interface ( ISCSI )

Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) servisi daha çok ortaminizda kullanış olduğunuz Network Attached Storage ( NAS ) cihazlari üzerinde yapılandırarak kullanımışsınızdır. Network yapımız içindeki veri depolama aygıtlarını TCP/IP protokolü üzerinden birbirleri arasında bağlama yöntemidir. Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) genellikle Yerel Ağ (LAN ) ve Geniş Alan Ağı ( WAN ) diye bildiğimiz bağlantilar üzerinde kullanılmaktadır. Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) servisi, genellikle TCP/IP bağlantı noktaları olarak 860 ve 3260 portlarını kullanmaktadır.

Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) ile ilgili bazi kavramlardan bahsetmek gerekirse:

• ISCSI İnitiator
• Software İnitiator
• Hardware İnitiator
• ISCSI Target
• Software Target

ISCSI İnitiator

Ortaminizda bulunan sunucularinizin ve client makinalarinizin Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) servisine TCP/IP protokolü üzerinden bağlanmasini sağlayan kavramdir.

Software İnitiator

Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) servisi için Network kartiniz üzerinden Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) servisi bağlanmasini sağlar

Hardware Initiator

Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) özel donanımlar yardimiyla Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) servisine bağlanmasini sağlar. Hardware Initiator üzerinden Internet Small Computer System Interface ( ISCSI ) servisine bağlanti sağlandiğinda Network kartiniza oranla daha performansli çalışmaktadir.

ISCSI Target

ISCSI Target, donanım ya da yazilim üzerinde bulunan bir veri depolama kaynağı anlamına gelmektedir. Ortamizdan yapılandırılmış olan bir veri depolama donanım ya da yazilim sunucusuna erişim gerçekleştirilirek, sunucu üzerindeki veri depolam kaynakların kullanılması sağlanmış oluruz.

Software Target

Sunucu işletim sistemleri olarak, Windows Server,Linux ve Solaris gibi işletim sistemlerini desteklenmektedir. Genel İnternet Dosya Sistemi ( CIFS ), Small Business Server ( SBS ) ve Network File Sysem ( NFS ) gibi dosya protokollerinini kullanarak özel depolama aygıtlarını ve uygulama sunucularının birbirleri arasında bağlanti kurmasını sağlayan bir özelliktir.

Birinci sunucum WS12DC isminde Ip Adresi 192.168.2.200 olarak yapılandırılmış ve üzerine Active Directory Domain Services ve DNS Server rolleri kurularak bakicubuk.local isminde bir domain ortami yapılandırılmıştır.

İkinci sunucum WS12ISCSI isminde Ip Adres 192.168.2.210 olarak yapılandırılmiş ve domain ortami dahil edilmiş durumdadir. Bu sunucum üzerinde File and Storage Service rolü içinde bulunan ISCSI Target servisini kurulumunu ve yapılandırmasini yaparak ortamima sanki bir Failover Cluster yapısı kuruyormuş gibi ClusterVolume ve Quroum alanlarini bu sunucu üzerinde yapılandıracağız.

Server Manager konsolunu açıyoruz. Dashboard ekraninda Add roles and Features  tikliyoruz. Dilerseniz sağ üst köşedeki Manage menüsünden Add Roles and Features ile rol ekleme sihirbazını açabiliriz.

Add Roles and Features Wizard bilgi ekrani geliyor karşımıza kuruluma devam etmek için NEXT diyerek devam ediyoruz.

Select Installation Type ekraninda Role-based or Features-based Installation kurulum standart bildiğimiz rol ve özelliklerin kurulumunu yapabileceğimiz bölümdür. Ben File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerinin kurulumunu yapacağımız için Role-based or Features-based Installation seçerek NEXT diyerek devam ediyoruz.

Select destination server ekraninda kurulumu hangi sunucu üzerinde yapılacak ise o sunucuyu seçmemiz gerekiyor. Ben WS12ISCSI üzerinde  File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerinin kurulumunu yaparak yapılandıracağım için bu sunucumu seçiyorum ve NEXT diyerek yapılandırmaya devam ediyorum.

Select server roles ekraninda  File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerini işaretlememiz gerekiyor.

Select server roles ekraninda  File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerini işaretliyoruz ve NEXT diyerek devam ediyoruz.

Select features ekraninda File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servisleri ile birlikte kurulacak olan featuresleri görüyoruz. Herhangi bir features ihtiyacim olmadiği için NEXT diyerek devam ediyorum.

Confirm installation selections ekraninda Install diyerek File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerini kuruluma başlıyoruz. Servislerin kurulumu tamamlandiktan sonra sunucunun otomatik olarak restart etmek istersek eğer Restart the destination server automatically if required seçeneğini işaretlememiz gerekiyor.

Ben  File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerinin kurulumu tamamlandiktan sonra sunucunun otomatik olarak restart etmek için Restart the destination server automatically if required işeretliyorum bana kurulum tamamlandiktan sonra sunucumun otomatik olarak restart olacağı bilgisi veriyor. YES diyerek kabul ediyorum. Genellikler Active Directory Domain Services ve Hyper-V gibi rollerin kurulumdan sonra sunucumuz restart olmasi gerekmektedir bu servislerin kurulumu tamamalandiktan sonra sunucumu restart etmiyor ancak ben yinede işaretliyorum.

Install diyerek File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerinin kurulumlari başlatıyoruz.

Installation progress ekraninda File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerini kurulmaya başladığını görüyoruz.

Installation progress ekraninda File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerinin başarılı bir şekilde kurulduğunu görüyoruz. Close diyerek Add Roles and Features Wizard ekranini kapatiyoruz.

File And Storage Services rolü altinda bulunan File Server ve ISCSI Target Server servislerimiz kurulduktan Server Manager konsolumda File And Storage Services rolü altina File Server ve ISCSI Target Server servislerinin geldiğini görüyoruz.

ISCSI Target Server servisimiz kurulduktan sonra şimdi ISCSI Targer Server üzerinde sanal disklerimizi oluşturmak için to create an ISCSI virtual disk,start the New ISCSI Virual Disk Wizard tiklayarak ISCSI Target Server üzerinde yapılandırmaya başlatiyoruz.

Select ISCSI virtual disk location ekranında, Server Name kısmında ISCSI Targer Server kurulumunu yaptığımız sunucunun ismini ve online olarak görüyoruz. Select by volume seçeneğinde ise diskimiz üzerindeki volume bilgilerini görüyoruz.  Oluşturacak olduğumuz ISCSI disk default olarak \ISCSIVirtualDisk dizini içerisine oluşturulacak. Eğer dilerseniz oluşturacağınız disk ya da disklerin bu dizin dışında başka bir dizinde altinda oluşturmak için Type a custom path bölümünden bir dizin belirtebiliriz. Ben default gelen ayarlarda herhangi bir değişiklik yapmadan NEXT diyerek devam ediyorum.

Specify ISCSI virual disk name ekraninda oluşturacağım ISCSI sanal disk için Name kısmında bir isim belirtmemiz gerekiyor.

Ben ilk olarak Failover Cluster yapımız içinde sanal sunucularimizin tutulacağı ClusterVolume alanini oluşturacağım bunun için Name bölümüne ClusterVolume ismini veriyorum. Patch kisminda oluşturulacak olan ClusterVolume.vhd uzantili sanal diskimizin hangi dizin altinda oluşturulacağını görüyoruz. NEXT diyerek devam ediyoruz.

Specify ISCSI Virtual Disk Size ekraninda oluşturulacağız sanal disk’in boyutunu belirlememiz gerekiyor.

Specify ISCSI Virtual Disk Size ekraninda Free Space bölümünde ISCSI Target Server olarak yapılandırdığımız sunucumuz üzerinde kullanabileceğimiz boş alani görüyoruz. Size bölümünde disk boyutunu, aşağıdaki resimde de görmüş olduğunuz gibi MB,GB, ve TB cinsinden belirleyebiliyoruz. Ben ClusterVolume alani oluşturacağım için sanal disk boyutunu 30 GB olarak belirtiyorum.

Specify ISCSI Virtual Disk Size ekraninda gerekli yapılandırmayi yaptıktan sonra NEXT diyerek devam ediyoruz.

Assign İSCSI Target ekranında, ISCSI Targer Server sunucumuz için hedef isim ataması gerçekleştiriyoruz. Burada belirleyeceğimiz hedef isim sunucularimizin ISCSI initiator üzerinden sunucumuz üzerindeki sanal disklere erişimini bu isim üzerinden gerçekleştirebilecektir.

Existing ISCSI target seçeneğinde, eğer sunucumuz üzerinde daha önceden herhangi bir target yapılandırmış olsaydik o target’e ait bilgileri görebiliyoruz ve aynı zamanda yine bu target üzerinden işlem yapabilirdik.

Biz yeni bir ISCSI target oluşturmak istediğimizde ise, New ISCSI taget seçeneğini seçiyorum ve NEXT diyerek devam ediyorum.

Specify target name ekranında yapılandırılacak olan ISCSI target için bir isim belirlememiz gerekiyor.

Specify target name ekranında Name bölümüne yapılandıracağımız ClusterVolume alani için ayni olmasi için ClusterVolume olarak belirliyorum ve NEXT diyerek devam ediyorum.

Specify access servers ekranında, ISCSI Target Server sunucum üzerine erişim sağlayacak sunucularımızı belirliyoruz. ISCSI Target Server sunucum üzerine erişim sağlayacak sunucumu belirlemek için Add tuşuna basıyoruz.

NOT : Eğer birden fazla sunucunuz varsa bütün sunucularinizi eklemeniz gerekiyor.

Add initiator ID ekraninda erişimi gerçekleştirecek olan sunucuları belirlememiz gerekiyor. Enter a value for the select type kisminda ISCSI Target Server üzerine bağlantı sağlayacak olan sunucularimiz için kullanabileceğimiz değerleri belirliyoruz. Değer olarak, IQN,DNS Name, IP Adress ve MAC Adress gibi değerleri kullanabiliyoruz.

Ben Ip Address olarak belirliyorum.

ISCSI Target Server üzerine bağlantı sağlayacak olan sunucumun IP Addresini yaziyorum ve OK diyorum.

Specify access servers ekranında, ISCSI Target Server sunucum üzerine sunucumun Type bölümünde IPAddress ve Value bölümünde 192.168.2.200 olarak bilgilerin geldiğini görüyoruz ve NEXT diyerek devam ediyoruz.

Enable Authentication ekranında isteğe bağlı olarak, Authentication methodlarını belirleyebiliyoruz. Ben herhangi bir yapılandırma yapmiyorum. NEXT diyerek devam ediyorum.

Confirmation ekranında ISCSI Target Server bilgisini oluşturulacak olan sanal ISCSI diskimizi, erişim sunucumuz ve ISCSI Target Server üzerine erişim sırasında kimlik doğrulama methodlarına ait bilgileri görüyoruz. Ve Create diyerek sanal ISCSI diskimizi oluşturmaya başlıyoruz.

View results ekraninda yapılandırmanin başladığını görüyoruz.

View results ekraninda yapılandırmanin başarili bir şekilde tamamlandiği görüyoruz.

Server Manager konsolunda ISCSI ekranini kontrol ettiğimizde oluşturmuş olduğumuz ClusterVolume ismindeki ISCSI sanal diskimizin oluşturulduğunu görüyoruz.

ISCSI Targer Server üzerinde ClusterVolume isimli sanal diskimizi oluşturduktan sonra şimdi Failover Cluster yapımızın bilgisinin tutulacağımı Quorum isimli sanal diskimizi oluşturmak için sağ tuş diyerek New ISCSI Virtual Disk tiklayarak ISCSI Target Server üzerinde Quorum diskimiz için yapılandırmaya başlatiyoruz.

Select ISCSI virtual disk location ekranında, Server Name kısmında ISCSI Targer Server kurulumunu yaptığımız sunucunun ismini ve online olarak görüyoruz. Select by volume seçeneğinde ise diskimiz üzerindeki volume bilgilerini görüyoruz.  Oluşturacak oldğumuz ISCSI disk default olarak \ISCSIVirtualDisk dizini içerisine oluşturulacak. Eğer dilerseniz oluşturacağınız disk ya da disklerin bu dizin dışında başka bir dizinde altinda oluşturmak için Type a custom path bölümünden bir dizin belirtebiliriz. Ben default gelen ayarlarda herhangi bir değişiklik yapmadan NEXT diyerek devam ediyorum.

Specify ISCSI virual disk name ekraninda oluşturacağım ISCSI sanal disk için Name kısmında bir isim belirtmemiz gerekiyor.

Ben ilk olarak Failover Cluster yapımız içinde sanal sunucularimizin tutulacağı ClusterVolume alanini oluşturmuştum şimdi de Failover Cluster bilgisinin tutulacağı Quorum alani için Name bölümüne Quorum veriyorum. Patch kisminda oluşturulacak olan Quorum.vhd uzantili sanal diskimizin hangi dizin altinda oluşturulacağını görüyoruz. NEXT diyerek devam ediyoruz.

Specify ISCSI Virtual Disk Size ekraninda oluşturulacağız sanal disk’in boyutunu belirlememiz gerekiyor.

Specify ISCSI Virtual Disk Size ekraninda Free Space bölümünde ISCSI Target Server olarak yapılandırdığımız sunucumuz üzerinde kullanabileceğimiz boş alani görüyoruz. Size bölümünde disk boyutunu, aşağıdaki resimde de görmüş olduğunuz gibi MB,GB, ve TB cinsinden belirleyebiliyoruz. Ben Failover Cluster bilgisinin tutulacağı Quorum alani oluşturacağım için sanal disk boyutunu 1 GB olarak belirtiyorum.

Specify ISCSI Virtual Disk Size ekraninda gerekli yapılandırmayi yaptıktan sonra NEXT diyerek devam ediyoruz.

Assign İSCSI Target ekranında, ISCSI Targer Server sunucumuz için hedef isim ataması gerçekleştiriyoruz. Burada belirleyeceğimiz hedef isim sunucularimizin ISCSI initiator üzerinden sunucumuz üzerindeki sanal disklere erişimini bu isim üzerinden gerçekleştirecektir.

Existing ISCSI target seçeneğinde, sunucumuz üzerinde daha önceden ClusterVolume target yapılandırmış olduğumuz için ClusterVolume ait bilgileri görebiliyoruz ve aynı zamanda yine bu target üzerinden işlem yapabiliriz ancak ben Quorum alani için farkli bir target oluşturacağım.

Biz yeni bir ISCSI target oluşturmak istediğimizde ise, New ISCSI taget seçeneğini seçiyorum ve NEXT diyerek devam ediyorum.

Specify target name ekranında yapılandırılacak olan ISCSI target için bir isim belirlememiz gerekiyor.

Specify target name ekranında Name bölümüne yapılandıracağımız Quorum alani için ayni olmasi için  Quorum olarak belirliyorum ve NEXT diyerek devam ediyorum.

Specify access servers ekranında, ISCSI Target Server sunucum üzerine erişim sağlayacak sunucularımızı belirliyoruz. ISCSI Target Server sunucum üzerine erişim sağlayacak sunucumu belirlemek için Add tuşuna basıyoruz.

NOT : Eğer birden fazla sunucunuz varsa bütün sunucularinizi eklemeniz gerekiyor.

Add initiator ID ekraninda erişimi gerçekleştirecek olan sunucuları belirlememiz gerekiyor. Enter a value for the select type kisminda ISCSI Target Server üzerine bağlantı sağlayacak olan sunucularimiz için kullanabileceğimiz değerleri belirliyoruz. Değer olarak, IQN,DNS Name, IP Adress ve MAC Adress gibi değerleri kullanabiliyoruz.

Ben Ip Address olarak belirliyorum.

Specify access servers ekranında, ISCSI Target Server sunucum üzerine sunucumun Type bölümünde IPAddress ve Value bölümünde 192.168.2.200 olarak bilgilerin geldiğini görüyoruz ve NEXT diyerek devam ediyoruz.

Enable Authentication ekranında isteğe bağlı olarak, Authentication methodlarını belirleyebiliyoruz. Ben herhangi bir yapılandırma yapmiyorum. NEXT diyerek devam ediyorum.

Confirmation ekranında ISCSI Target Server bilgisini oluşturulacak olan sanal ISCSI diskimizi, erişim sunucumuz ve ISCSI Target Server üzerine erişim sırasında kimlik doğrulama methodlarına ait bilgileri görüyoruz. Ve Create diyerek sanal ISCSI diskimizi oluşturmaya başlıyoruz.

View results ekraninda yapılandırmanin başladığını görüyoruz.

View results ekraninda yapılandırmanin başarili bir şekilde tamamlandiği görüyoruz.

Server Manager konsolunda ISCSI ekranini kontrol ettiğimizde oluşturmuş olduğumuz Quorum ismindeki ISCSI sanal diskimizin oluşturulduğunu görüyoruz.

C:\ISCSIVirtualDisk dizini altinda yapılandırmış olduğunuz ClusterVolume ve Quorum sanal disklerimizi görüyoruz.

ISCSI Target Server’imiz üzerinde gerekli kurulum ve yapılandırmalari tamamladiktan sonra oluşturmuş olduğumuz ISCSI sanal disklerimizi sunucularimizin üzerindeki gerekli bağlanti yapılandırma işlemleri geçiyoruz.WS12DC sunucumuz üzerinde işleme başlıyorum ISCSI Targer Server bağlantisi için sunucum üzerindeki Microsoft ISCSI servisini aktif hale getiriyoruz.

ISCSI Initiator Properties ekrani geliyor karşımıza bu ekranda Target bölümüne ortamdaki ISCSI Target Server sunucumuzun IP Adresini ve ya ismini belirtmemiz gerekiyor.

Target bölümüne ortamdaki ISCSI Target Server sunucum olan WS12ISCSI isimli sunucumun IP Adresini ya da ismini yaziyorum ve Quick Connect diyorum.

Quick Connect ekraninda görüldüğü gibi ISCSI Target Server üzerinde oluşturmuş olduğum ClusterVolume ve Quorum sanal disklerim görüyorum. Her bir sanal diskim üzerinde sunucuma bağlantisini sağlamak için Connect diyorum.

ClusterVolume sanal diskime bağlantisi sağladim şimdii Quorum sanal diskim üzerinde bağlantiyi sağlıyorum.

Connect işlemleri tamamlandiktan sonra Close diyerek Wizard ekranini kapatiyoruz.

ISCSI Initiator Properties ekraninda görüldüğü gibi ISCSI sanal disklerimi WS12DC isimli sunucum üzerine bağlantisi sağladim.

WS12DC sunucum üzerinde ISCSI yapılandırmasi tamamlandiktan sonra disklerimiz yapılandırıyoruz bunun için WS12DC üzerinde Computer Management konsolu içinde bulunan Disk Management konsolunu açıyoruz.Bu sanal disklerimiz üzerinde sırasıyla Online/Initialize/Format işlemlerini yapılandırıyor olacağız.

NOT :

Eğer ortaminizda bir den fazla sunucu üzerine bağlanti gerçekleştirdiyseniz diskler üzerinde Online/Initialize/Format işlemlerini yalnizca bir sunucu üzerinde yapılandırmamiz gerekmektedir. Diğer sunucular üzerinde bu işlem yapmaniza gerek yoktur.

Disk Management ekraninda gördüğünüz gibi disklerimiz Offline ve Unknown olarak görülmektedir.

ClusterVolume alanimi önce Online duruma getiriyoruz.

ClusterVolume alanimi Online duruma geldi.

Quorum alanimi önce Online duruma getiriyoruz.

Quorum alanimi Online duruma geldi.

Şimdi Initialize Disk diyerek disklerimiz üzerindeki yapılandırmayi yapıyoruz.

ClusterVolume ve Quorum iki diskimiz seçili iken OK diyoruz.

NOT:Eğer kullandığınız Disk alanı 2 TB ve üstü ise mutlaka GPT seçilmelidir.

Initialize Disk işlemide tamamlandi.

Daha sonra her bir disk için New Simple Volume diyerek yapılandırıyoruz.

Computer dizini altinda ClusterVolume ve Quorum alanlarinin geldiğini görüyoruz.

Server Manager konsolunda ISCSI ekranini kontrol ettiğimizde oluşturmuş olduğumuz ClusterVolume ve Quorum ismindeki ISCSI sanal diskimizin Target Status bölümünde Connected yani bir sunucu üzerinde bağlı olduğunu Initiator ID bölümünde hangi sunucu üzerinde bağlı olduğunu görüyoruz.

 

 

 

Başka bir yazimizda görüşmek dileğiyle…