Merhaba

Microsoft Windows Server 2008 ile gelen Hyper-V 1.0 özelliği Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0 ile karşımıza çıktı. Microsoft Windows Server 2008 Hyper-V 1.0 ve Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0 versiyonlarinda birçok özellik ve teknik konularda yetersizdi.Microsoft Windows Server 2008 Hyper-V 1.0 ve Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0 versiyonlari Vmware Esx ile karşılaştirilamamaktaydi. Ancak Windows Server 2012 ile gelen Hyper-V 3.0 ile sanallaştırma pazarina ne kadar önem verdiğini göstermiş oldu. geliştirilmiş özellikler sayesinde büyük ölçekli şirketler de artık bu yapıya geçiş yapabilir hale geldi.

Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile gelen yeni özelliklere anlatalim.

Hyper-V Scalability in Windows Server 2012

• Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile birlikte sanal makine başına 64 vCPU desteği geldi. Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0 ile sanal makine başına sadece 4 vCPU verebiliyorduk.
• Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 sanal makine başına 1 TB RAM desteği geldi. Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0  sanal makine başına 32 GB memory verebiliyorduk.
• Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 disk yapsındaki .vhd formatı devam etse de .vhdx formatı olarak daha performanslı bir disk yapısı geldi. Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0 .vhd başına maximum 2 TB verebiliyorduk şimdi .vhdx başına 64 TB lık bir alan verebiliyoruz.
• Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile Virtual Fiber Channel desteği geldi. Böylece artık sanal makine başına 4 adet Virtual Fiber Adaptör ataması yapabiliyoruz.
• Hyper-V rolünün çalıştığı fiziksel sunucu yani Host başına 320 Logical Processors yani 320 fiziksel core verebiliyoruz artık.
• Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile Hyper-V Hostunda maximum 1024 tane sanal makine çalıştırabiliyoruz.
• Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile memory tarafında  host başına 4 TB RAM verebiliyoruz.

CLIENT HYPER-V

Hyper-V 3.0 sanallaştırma teknolojisini artık sadece sunucu işletim sistemlerinde değil Client işletim sistemlerinde de kullanabiliyoruz. Windows 8 client işletim sisteminde de kullanabildiğimiz Hyper-V 3.0 için client sisteminin 64 bit olması ve SLAT ( Second Level Address Translation ) desteğinin bulunması gerekiyor. Makinede SLAT desteği olup olmadığını öğrenmek için CoreInfo.exe aracını aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi kullanabilirsiniz. CoreInfo.exe aracını download etmeniz gerekebilir. Linkinden CoreInfo Tools ilgili aracı download edebilirsiniz.

 

Makinamiz üzerine kurulum yaptığımız Windows 8 üzerinde Hyper-V rolünü kurmak için;

Programs –>Programs and Features –> Turn Windows features on or off –> Hyper-V

rolünü seçerek yüklemesini yapabilirsiniz.

PoweShell üzerinden bu rolü aktif etmek içinse ;

Enable-WindowsOptionalFeature –FeatureName Microsoft-Hyper-V -All 

komutunu kullanabilirsiniz.Rol yüklendikten sonra makineyi restart etmeniz gerektiğini unutmayın.

Hyper-V 3.0 Live Migrations

Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile Live Migrations işlemlerinde bazi yenilikler gelmiş durumda.  Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0 sanal makinelere Hyper-V Failover Cluster ortamında bir sunucudan diğer bir sunucuya kesinti olmadan geçebiliyordu. Fakat Live Migrations özelliği aynı anda tek bir makine taşınabilmesi büyük bir dezavantajdı. Sanal makineleri diskleriyle taşımak istersek Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0 Storage Quick Migration kullanıyorduk fakat bu taşıma esnasında sanal makinalari kapatarak bu işlemi yapmak zorunda kalıyorduk.Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile birlikte artık Storage Live Migration yeni özellikleri ile karşımıza geldi. Artik sanal makinalarimizda herhangi bir kesinti olmadan sanal sunucuları diskleri ile birlikte de taşıma işlemini de yapabiliyoruz. Taşınacak olan sanal makine sayısında da herhangi bir sınır yok.Diğer Live Migration avantajlarını da maddeleyecek olursak;

• Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile birlikte Live Migration işlemlerini Failover Cluster olmayan ortamlarda da yapabiliriz.
• Live Migration için artık SAN ortamında kullanılan CSV ( Clusterde Shared Volume ) ihtiyacı da ortadan kalkmiş durumda. Herhangi bir SMB file share üzerinden de bu işlemi gerçekleştirebiliriz. Bu özellik  Storage için yeterli kaynak ayıramayan küçük ve orta işletmeler için çok güzel bir yenilik olarak karşımıza gelmekte.
• Artık 10 gigabits gibi yüksek bandwith sahip netwrok ortamlarında sanal makineleri daha hızlı taşıyabiliriz.
• Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile Storage Live Migration işleminde diskler Hyper-V sunucularına bağlı herhangi bir depolama alanına da ( USB-Harddisk ) yapılabiliyor.

 

 

Hyper-V Cluster Aware Update ve Node Draining Özelliği

Windows Server 2008 R2 Hyper-V 2.0 versiyonunda Failover Cluster olan ortamlarda Microsoft System Center Virtual Machine Manager ( SCVMM ) yardimiyla herhangi bir Hostu Maintance moda aldığımızda barındırdığı sanal makineler diğer hostlara taşınırdı. Böylece host üzerinde donanım ve yazilim updateleri gibi içindeki sanal makineleri etkileyebilecek işlemleri yapabiliyorduk. Fakat bu işlemleri manuel olarak yapmamız gerekmekteydi. Bu işlemi artık Microsoft System Center Virtual Machine Manager ( SCVMM ) olmadan ve otomatik olarak yapabiliriz.

İstediğimiz herhangi bir saatte CAU ( Cluster Aware Update ) işlemini uygulayabiliyoruz. Host üzerinde donanım ve yazilim updateleri işlemlerini uygulanırken herhangi bir kesinti de söz konusu değil artik

CAU ( Cluster Aware Update ) işlemi yapılırken Hyper-V Cluster nodlarında aşağıdaki işlemler gerçekleşir.

• Önce iş yükü en az olan cluster N0du Maintance moda alınır ki biz buna Node Draining diyoruz.
• İlgili node üzerinden cluster rolü çıkarılır.
• Node ile ilgili donanum ve yazilim update işlemleri yapılır. ( Orchestrator )
• Gerekirse Node restart edilir.
• İlgili Node maintance moddan ( Bakım Modu ) çıkartılır.
• İlgili Noda cluster rolü yüklenir.
• İş yükü en az olan diğer node ile işleme devam edilir.Böylece tüm nodlara update işlemleri yapılır.

Böylece ortamdaki Nodelar ile ilgili bütün bu donanım ve yazilim yükleme işlemlerini CAU ( Cluster Aware Update ) sayesinde otomatik olarak ve Nodların içindeki sanal makinelerde herhangi bir kesinti olmadan yapabiliyoruz.

Node Draine işlemini manuel olark Hyper-V sunucusu üzerinden aşağıdaki gibi yapabiliriz.

 

 

HYPER-V 3.0 Numa Desteği

Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 ile birlikte sanal makinelere ve hostlara atanabilen kaynaklardaki belirgin artış  bazı problemleride beraberinde getirdi diyebiliriz. Sanal makinelere atanan Memory ( Ram ) ve CPU ( İşlemci ) miktarları ne kadar fazla olursa bunların yönetimi de o derece zor olacaktır. Atanan bu kaynakların performanslı ve etkin çalışabilmesi için  Windows Server 2012 Hyper-V 3.0 Numa desteği geldi. NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) sayesinde Memory ( Ram ) ve Cpu ( İşlemci ) lerin etkin bir şekilde yönetimi sağlanmaktadır.

Memory ( Ram ) ve Cpu ( İşlemci ) oldukça entegre çalışan donanımlardır. CPU ( İşlemci) ler Memory ( Ram ) kaynaklarını oldukça fazla kullanırlar. Bundan dolayı çok işlemcili sunucularda her işlemcinin kullandığı belirli bir memory modülü vardır.Yani hangi CPU nun hangi memory modülünü kullanacağı bellidir.Bir sanal makineye şu anda verebilecegimiz maximum miktarlar olan 1 TB RAM ve 64 vCPU verdik diyelim ve bunun gibi 3-4 tane daha sanal makineniz olduğunu düşünelim. Böyle bir durumda sanal makineler, 320 mantıksal processor ve 4 TB RAM barındıran fiziksel sunucudaki hangi CPU ( İşlemci ) ve Memory ( Ram ) modüllerini kullanacağını bilmeleri gerekir.Küçük yapılı sistemlerde  bunu bilmeselerde olur esasında. Bu belirgin bir performans kaybına yol açmaz fakat büyük yapılı sistemlerde NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) özelliği önemli bir rol oynamaktadir.

Fiziksel makine ile sanal makine arasındaki Memory ( Ram ) ve Cpu ( İşlemci ) işleyişi BUS veriyolları üzerinden gerçekleşir. NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) sayesinde sanal makinelere atanan yüksek Memory ( Ram ) ve Cpu ( İşlemci ) kaynaklarının fiziksel makinede hangi memory mödülüne ve CPU ya denk geldiğini ve bu işleyişin hangi BUS lar üzerinden yapıldığını sanal makineler NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) sayesinde bilir.

Fiziksel makinedeki her bir  Memory ( Ram ) ve Cpu ( İşlemci ) grubuna NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) node adı verilmektedir. Sanal makineler bu NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) node ları kullanırlar.Bir CPU kendisine bir process geldiğinde öncelikle kendi NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) node undaki Memory ( Ram )’i kullanmak ister ki bu onun için Local Memory olur .Eğer kendi NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) node undaki RAM yeterli gelmezse diğer NUMA ( Non-Uniform Memory Access ) node undaki Memory ( Ram )’i kullanır ki bu da onun için Remote Memory olur.

Aşağıdaki şekil ile söylediklerim bir nebze olsun anlaşılacaktır.

 

 

 

Hyper-V 3.0 SR -IOV Desteği

SR-IOV ( The single root I/O virtualization ) , fiziksel makinelere takılan PCI device ların sanal makinelerin kullanımı için çoğaltılmasına yarayan bir arayüzdür.Windows Server 2012 ile artık SR-IOV destekli herhangi bir PCI Express device doğrudan sanal makineler arasında paylaştırılarak kullanılabilir.Yani tek bir PCI device birden çok sanal makine tarafından kullanılabilir. Windows Server 2012 ile birlikte gelen Hyper-V Extensible Switch modülü sayesinde SR-IOV destekli network adapter leri sanal makinelere doğrudan bağlanabilir hale geldi.Mesela fiziksel makineye bağlanan bir PCI express kartı Hyper-V Extensible Switch modülü sayesinde direkt olarak sanal makineye gösterilebilir.Yine Hyper-V Extensible Switch sayesinde hosta bağlanan PCI device ların VF ( Virtual Fonksiyon ) ları da doğrudan sanal makinelerin kullanımına sunulur.Bu sayede;

Fiziksel makinelere takılan bu PCI device lar ile sanal makineler arasındaki data akışına fiziksel makine Hyper-V Extensible Switch dahil olmaz dolayısıyla fiziksel makinenin CPU suna yük binmez. Data akışı doğrudan PCI device ve sanal makineler arasında olur.

 

Hyper-V 3.0 Replica                                                                  

Herhangi bir felaket senaryosunda Sel baskını,yangın,deprem gibi felaketler olabilir, Datanın geri dönüşü vazgeçilmez bir gereksinimdir.Datanın yedeklenme işleminin farklı bölgede yapılması başka bir vazgeçilmez gereksinimdir. Farklı bir bölgesi olmayan ama datası da oldukça önemli olan kurumlar vardır. Böyle yerlerde de talihsiz bir sistemci ve yüksek kapasiteli bir harddisk olması gerekir sistemci her akşam datanın yedeğini alsın ve şirketin dışına götürsün. Replikasyon durumlarında replikasyonun yapıldığı asıl yer Primary Site kopyalamanın yapıldığı uzak lokasyon ise Replica Site olarak adlandırılır.

Hyper-V 3.0 replica Windows Server 2012 ile gelen yeni bir özelliktir. Disaster Recovery ( Felaket Kurtarma ) ve İş Sürekliliği her sistemde yapılması gereken belirli projelerdir. Disaster Recovery ( Felaket Kurtarma ) ve İş Sürekliliği sağlanması için gereken şey verileriniz farklı bir bölge ya da coğrafyaya replike etmektir. Disaster projeleri oldukça maliyetli projelerdir hele bir de donanım bağımlı bir DR projesi yapılacaksa.Donanım bağımlı DR projesi yapmak için merkez site tarafındaki donanımların ( Server- Storage – Switch )  yapısının aynısını Disaster tarafında da oluşturmak gerekecektir. İşte Hyper-V 3.0 Replica nın en güzel özelliği burada karşımıza çıkıyor.Hyper-V 3.0 Replica sayesinde donanım bağımsız data replikasyonu yapabiliyoruz.

Hyper-V 3.0 Replica diğer güzel özellikleri;

• Datalar TCP-Ip ve Http-Https ile taşınabilir.Dataların güvenliği önemli olduğundan sertifika ile birlikte şifrelenerek HTTPS protokolü ile taşınabilir.
• Sanal sunucu datalarının domainde olma gibi bir zorunluluğu yoktur.Sunucular domainde ise Kerberos Windows Authentication domainde değilse sertifika bazlı authentication yapılır.Birinin domainde diğerinin domainde olmama gibi bir durumda da replikasyon yapılabilir.
• Replikasyon sırasında datalar sıkıştırılır,böylece bandgenişliği daha az kullanılır.
• Sanal sunucuların ortak bir storage alanı paylaşmasına ya da cluster bir yapıda olmasına gerek yoktur.
• Hyper-V replica yı kullanmak için herhangi bir lisans almak zorunda değiliz.
• Sanal makine çalışırken bile replikasyon yapılabilir.Data iletim asenkron yapılır  yani 5 dakika geriden gelir.

 

 

Hyper-V ile belli başlı önemli özellikleri kabaca anlatmaya çalıştım.Tabiki yeniözellikler bunlarla sınırlı değil.Diğer yenilikleri de kısaca belirtmek gerekirse;

Resource Metering

Bu özellik sayesinde sanal sunucuların CPU,RAM ,Disk kullanımını gözlemleyebiliriz.Böylece yeni bir sistem altyapısında önceden ölçüm ile iş yüküne göre kapasite-gereksinim gibi ihtiyaçlar karşılanabilir.Ayrıca maliyet hesaplamasında da işe yarar.

Significantly increased scale and improved resiliency

Bu özellik sayesinde kaynakların etkin kullanımı artar.Yüksek performans gerektiren sanal sunucu konfigürasyonlarında işe yarar.

Simplified authorization

Sanal sunucuların güvenliği için düşünülmüş bir özelliktir.Sanal sunuculara ulaşma konusunda yetkisel kısıtlar yapılmıştır.

Yeni .vhdx Formatı

.vhd olan disk formatı yerini .vhdx e bıraktı.Diskin alabileceği maximum kapasite 16 TB oldu.Performansı ise tabiki öncekine göre dah iyi.

Online Snapshot ve Merge

Önceki vesiyonlarda snapshot alındıktan sonra Merge işlemi yapmak için yani snapshot u diskten silmek için sanal makineyi kapatmak gerekiyordu.Artık merge işleminde sanal makineyi kapatmaya gerek yok.

Virtual Fibre Channel

Aslında en güzel ve işe yarayan özellik ama niye sona yazdım bilmiyorum:) BU özellik sayesinde fiziksel makinelerdeki HBA (Host Bus Adapter) leri sanal makinelere fizikselden farksızmış gibi atayabiliyoruz.Sanal makine başına 4 adet virtual Fiber port ataması yapabiliyoruz.

Bu makalede Windows Server 2012 ile gelen Hyper-V 3.0 sanallaştırma teknolojisinin yeni ve genişletilmiş özelliklerinden bahstemeye çalıştım.

 

Başka makale ve yazılarda görüşmek üzere..