Merhaba

Daha önceki yazimizda Windows Server 2012 Hyper-V Expand Disk özelliğinden bahsetmiştik. Bu yazimizda Windows Server 2012 Hyper-V ile birlikte gelen Shrink ( Küçültmek ) özelliğinden bahsediyor olacağım. Windows Server 2008 R2 Hyper-V üzerinden Expand işlemini yapabiliyorduk ancak daha sonra disklerimiz üzerinde Shrink ( Küçültmek ) işlemine ihtiyac duyduğumuzda bu işlemi 3.Party yazilimlar ile yapmak zorunda kaliyorduk. Ancak artik Windows Server 2012 Hyper-V ile birlikte bu işlemide yapabiliyoruz.Sanal sunucularimiz üzerindeki disk kapasiteleri yükseltebileceğimiz gibi bazi durumlarda da küçültmemiz gerekebilir.Bunu şöyle örnekleyebiliriz yapınızda bir Additional Domain Controller var diyelim ve siz bu sunucunuz üzerine 80 GB bir sanal disk oluşturdunuz Additional Domain Controller üzerinde sadece Active Directory Domain Services ve DNS Server rollerinin çalıştığını düşünürseniz bu sunucunuz üzerinde 80 GB alan fazla demektir ve ortaminizdaki bir diğer sunucunuz File Server’iniz olsun ve siz bu sunucunuz üzerine 80 GB bir sanal disk oluşturdunuz File Server rolü nedeniyle kullanıcıların sürekli olarak dosya attiğini düşünürseniz sürekli genişleyen bir disk alanini ihtiyac duymaktasiniz File Server’iniz üzerinde 80 GB alani yetersiz geldiğinde genişletmeniz gerekicektir. Ancak sanal sunuculariniz bulunduğu Fiziksel sunucunuzda ya da Storage alaninizda yeterli alan olmadiğini düşündüğünüz Additional Domain Controller üzerindeki 40 GB alani Shrink ( Küçültmek ) işlemi ile alarak File Server üzerinde Expand ( Genişletmek ) işlemini yapabilirsiniz.

Shrink ( Küçültmek ) işlemine geçmeden önce Shrink ( Küçültmek ) işlemini gerçekleştireceğim sanal diskimizi bilgilerini kontrol ediyoruz.

Virtual Hard Disk Properties ekrani geliyor. Bu ekranda Format bölümünde diskimizin VHDX formatinda Type bölümünde Dymamically expanding virtual hard disk yapısında olduğunu görüyoruz. Location bölümünde sanal diskimizin bulunduğu dizini,Current File Size bölümünde şu an kullanılan disk boyutunu Maximum Disk size bölümün diskin maksimum disk boyutunu görüyoruz.

Dynamic VHD (Dynamically Expanding): Oluşturmuş olduğumuz diskimiz dinamik bir yapıya sahiptir. Dynamic yapısındaki bir disk içerisine veri yazildikça artmaktadir. Örneğin Dynamic olarak 40 GB disk oluşturduk. Oluşturmuş olduğumuz VHD dosyasının boyutunu kontrol ettiğinizde 40 GB çok ama çok altinda bir boyutta olduğunu görürsünüz. Oluşturmuş olduğunuz bu Dynamic disk içerisine işletim sistemi kurulumunu ve içersine veri aktarimi gerçekleştirdikçe,diskin boyutu 40 GB sınırına kadar yavaş yavaş artığını görürüz. Dynamically disk yapısını kullanmamizin en büyük avantajı mevcut yapımız içersindeki disk kapasitesini rezerve etmeden, dinamik olarak kullabilmektir. Ancak disk kapasitesi bakimindan fayda sağlarken,performans açısından Fixed disk’lere göre daha düşük bir performans göstermektedir.

Fixed VHD (Fixed Size): Oluşturmuş olduğumuz diskimiz mevcut yapımız içersindeki disk alanı önceden rezerve etmektedir. Örneğin Fixed olarak 40 GB disk oluşturduk. Oluşturmuş olduğumuz VHD dosyasının boyutunu kontrol ettiğinizde 40 GB olarak görebiliriz.Fixed disk yapısını kullanmamizin en büyük avantajı Dynamically disk yapısını oranla daha iyi performans sağlamasidir. Ancak performans sağlarken mevcut disk yapımızda 40 GB alani kullanmıyor ile olsa rezerve etmiş oluruz. Ancak Fixed disklerimiz SQL Server,Exchange Server ve File Server gibi sunucularimizda kullanmamiz önemlidir.

Aslinda daha önceki yazimizda Windows Server 2012 Hyper-V Expand Disk işleminin tam tersi olarak Shrink ( Küçültmek ) işlemini gerçekleştiriyoruz. Sanal sunucumuzun Server Manager konsolundaki Storage sekmesinde bulunan Disk Management bölümüne tikliyoruz.

Gördüğünüz gibi sunucumuz üzerinde şu anda 60 GB alan olduğunu görüyoruz. Ben 60 GB alani Shrink ( Küçültmek ) işlemi ile 30 GB olarak düşüreceğim.

Sanal sunucumuzun diski üzerinde sağ tuş Shrink Volume diyoruz.

Shrink ekraninda Total size befor shrink in MG : 61337 alani şu andaki disk yapısının toplam boyutunu göstermektedir. Size available shrink spaca in MG : 52675 alani sunucumuz üzerinde kullanılmayan ve Shrink ( Küçültmek ) işlemini yapabileceğimiz boyutu göstermekte. Enter the amount of space to shrink in MG : 52675 alani ise diskimiz üzerinde gerçekleştireceğimiz Shrink ( Küçültmek ) işlemi için belirleyeceğiz boyut bölümüdür. Total size after shrink in MB : 8662 alani size Shrink ( Küçültmek ) işlemi sonucunda diskimiz üzerindeki oluşucak olan toplam boyutu göstermektedir.

Ben diskim üzerinde 30 GB alani Shrink ( Küçültmek ) işlemi yapacağım için Enter the amount of space to shrink in MG : 30000 olarak yaziyorum ve Shrink diyorum.

Gördüğünüz gibi sunucumuz üzerinde Shrink ( Küçültmek ) işlemi sonucunda 30 GB alan disk üzerinde ayrilmiş olarak görüyoruz.

Shrink ( Küçültmek ) işlemi yapacağım sanal sunucumun Settings bölümünden sanal sunucumun Hard Disk bölümünü kontrol ettiğinizde aşağıdaki gibi .vhdx olarak görüyoruz. Shrink ( Küçültmek ) işlemini yapabilmek için Edit dememiz gerekiyor ancak sanal sunucumuzun sanal diskleri üzerinde yapacağımız değişikliklerde sanal sunucumuzun çalışır durumda olmamasi gerekmektedir. Edit işlemleri gerçekleştirebilmemiz için sanal sunucumuzun kapali olmasi gerekmektedir.

W08R2SQL12 isimli sanal sunucumuzu kapattiktan sonra tekrar Settings bölümün Hard Disk sekmesini kontrol ettiğinizde Edit seçeneğini seçebilir durumdayiz. Edit diyerek  Shrink ( Küçültmek ) işlemine başlıyoruz.

Edith Virtual Hard Disk Wizard ekrani geliyor karşımıza Choose Action bölümünde dört seçeneğimiz var.

• Compact ( Sıkıştırmak )
• Convert ( Dönüştürmek )
• Expand ( Genişletmek )
• Shrink ( Küçültmek )

Ben 60 GB sanal diskimizi 30 GB küçülteceğimiz için  Shrink ( Küçültmek ) seçeneğini seçiyoruz ve NEXT diyerek devam ediyoruz.

Completing the Edit Virtual Hard Disk Wizard ekraninda Virtual Hard Disk bölümünde W08R2SQL12.vhdx formatindaki sanal diskimin VHDX ve dynamically expanding yapıda olduğunu görüyoruz. Action bölümünde gerçekleştireceğimiz Shrink işlemini görüyoruz.Configuration bölümünde işlem sonucunda sanal diskimizin boyutunun 30 GB olacağı bilgisini görüyoruz. Finish diyerek işleme başliyoruz.

Shrink ( Küçültmek )  işlemi tamamlaniyor tabiki benim burda Lab ortami olduğu için kisa sürdü. Inspect diyerek sanal diskimiz ile ilgili bilgileri kontrol ediyoruz.

Virtual Hard Disk Properties ekrani kontrol ettiğimizde Maximum Disk size bölümünün 30 GB olarak görüyoruz.

Sanal sunucumuzun Server Manager konsolundaki Storage sekmesinde bulunan Disk Management bölümüne tekrar geri geldiğimizde Shrink ( Küçültmek ) işlemi sonucunda diskimin boyutunu 30 GB küçüldüğünü görüyoruz.

Başka bir yazimizda görüşmek dileğiyle…