Windows Server 2008 R2 Remote Desktop Licensing Servisi

Merhaba
Bu yazimizda Windows Server 2008 R2 Remote Desktop Licensing servisinden bahsediyor olacağım.Windows Server 2008 R2 öncesi Terminal Services Licensing servisi olarak bilinen bu servis Windows Server 2008 R2 ile hayatımıza Remote Desktop Licensing olarak girmiştir.Remote Desktop Servisi daha önceden olduğu gibi Remote Desktop Host Serverlara bağlantı kuracak olan kullanıcı ve bilgisayarlar için RDS CALs ( Remote Desktop Servisi Client Access Licenses ) istemektedir. Windows Server ürün ailesi içinde ücretsiz bir çok servis ve role nazaran Remote Desktop Host Serverlara, kendilerine bağlantı kuracak olan kullanıcı bilgisayarları için Windows CAL haricinde ayrıca lisanslama isteyen servislerin başında gelmektedir. Bu özellik Lisanslama açısından Rights Management Services ile benzerlik taşımaktadır.
Remote Desktop Servisi ve öncesindeki Terminal Servisinin kurulduğu günden itibaren, Erişim lisansları yüklenene kadar belirli bir süre ( Demo ) ücretsiz olarak tam özellikleri ile kullanılabilir durumdadır.

İlgili İşletim sistemleri için demo süreleri aşağıda belirtilmiştir.

Operating system running on the RD Session Host server Grace period
Windows Server 2008 R2 120 days
Windows Server 2008 120 days
Windows Server 2003 R2 120 days
Windows Server 2003 120 days
Windows 2000 90 days

İlgili İşletim sistemlerine,Remote Desktop Host Servisi ve daha önceki ismi olan Terminal Services Rolu yüklendikten sonra ihtiyaç duyulan CAL’ lar yüklenmezse eğer ,CAL’ lar yüklenene kadar hizmet dışı kalmaktadır.

Remote Desktop  Servisi haricinde, her bir server için yönetimsel işlemlerimizi uzaktan yönetmek için bizlere sağlanan iki tane yönetimsel erişim hakkı vardır. Bizler bütün Windows Server ürün ailelerini, gerekli izinler sağlandıktan sonra Remote Desktop servisini yüklemeden iki kullanıcı sınırı ile uzaktan yönetimsel işlemlerimizi gerçekleştirebilmekteyiz.

Remote Desktop Host Servisi User başına ( RD User Cal ) ve Computer ( RD Host Cal ) olmak üzere iki şekilde lisanslanmaktadır. Ihtiyaçlarımıza yönelik olarak doğru lisanslamayı yapabilmemiz için aşağıda basit bir örnek ile bu iki lisanslama arasında ki farkı anlatmaya çalıştım.

Önemli Not ! : Windows Server 2008 R2 RD Host Lisansları downgrade ( Alt Sürüm ) hakkına sahiptir. Eğer sahip olduğumuz lisanslar Windows Server 2008 Terminal Services CAL’ ise Remote Desktop Host CAL olarak kullanamamaktayız.

Remote Desktop Host Servisi Domain ortamı olan bir network içinde, Domain üyesi bir server olarak çalışabildiği gibi, Domain ortamı olmayan networkler içinde Local Server olarak hizmet etmektedir. Networkümüz içinde bir Domain Controller Server varsa eğer yapmamız gereken lisanslama nasıl olmalıdır ?

Networkümüz içinde bir adet Active Directory Server bulunmakta ve sahip olduğumuz Remote Desktop Host Server sahip olduğumuz Active Directory Serverinin üyesi durumunda hizmet etmektedir.

Networkümüz içinde bulunan user sayısının toplamı 50’ dir. 50 user  20 tanesi diğer 30 user’ımıza artı olarak Remote Desktop Host Serverini kullanacaklardır. Bu ihtiyaç karşısında eğer Remote Desktop Host Server’imizi, mevcut Active Directory ortamının üyesi yaparsak 50 adet Windows CAL’a artı olarak 20 adet Remote Desktop CAL lisansı alarak çözüme kavuşabilmekteyiz.

Aynı network içinde, farklı bir mimari geliştirdiğimizi düşünelim. Remote Desktop Host Server’imiz mevcut Active Directory ortamının üyesi olmadığını ve Local Server olarak hizmet ettiğini varsayalım.

Bu senaryo 50 Adet Windows CAL ve 20 adet RD CAL’ la ilave olarak 20 Adet Windows CAL daha almamız gerekecektir. Bunun nedeni sahip olduğumuz mevcut Remote Desktop Host Server Local olarak çalışmakta ve Remote Desktop Host Server’imiz üzerine bağlantı kuracak olan her bir Remote Desktop kullanıcısı için ayrı lisanslama yapmamız gerekmektedir. Maaliyetin haricinde bu şekilde gerçekleştirilen dizaynda her bir Remote Desktop kullanıcısı için Remote Desktop Host Server üzerinde ayrı ayrı kullanıcı açılacak ve erişim hakları verilecektir. Maaliyet haricinde operasyon açısından bizlere fazladan bir yük getirecektir.

Yukarıda ki örnekte anlayacağımız gibi Active Directory ortamına sahip olan bir Remote Desktop Host Serverin Active Directory ortamına member edilerek çalışması bizlere operasyon ve maaliyet açısından kolaylık sağladığını görebilemekteyiz.

Örneğimizi geliştirirsek. Mevcut Active Directory üyesi olan bir Remote Desktop  Host Server’inde farklı bir lisanslamı ele alalım. Bu örnekte User CAL ve Host CAL arasında ki farktan bahsedeceğiz.

Remote Desktop Host Server’imizin barınmış olduğu network içinde 50 tane computer var. Remote Desktop Host Server’in hizmet etmiş olduğu müşteri 7×24, vardiya usulu çalışan bir şirket olduğunu düşünelim.

Network içinde;

·         50 Computer

·         3 Vardiya

·         150 User olduğunu düşünürsek

Nasıl bir lisanslama yapmamız gerekmektedir ? User CAL mı ? yoksa Host Cal mı ?

Eğer networkümüz içinde 50 User ve tek vardiya olsaydı User CAL veya Host CAL seçimi yapmamız önemli değildi ! Fakat vardiya usulu varsa ve Remote Desktop Host Server üzerine bağlantı kuracak olan Host bilgisayarların sayısı sabitse HOST CAL lisanslaması yapmamız maaliyet açısından bizlere kar getirecek olup 100 adet Remote Desktop Lisansı avantajı sağlayacağız.

Administrator Tools => Remote Desktop Servicess => Remote Desktop Licensing Manager içine girdiğimizde server’imizin aktif olmadığını görmekteyiz.Serverimiz aktif edilmediği için görüldüğü üzere Install Licenses ( Lisans Yükleme ) bölümü de deaktif durumdadır.

Remote Desktop Server’imizi aktif duruma getirmek için Activate Server butonunu tıklıyoruz.

Activate Server Wizard ekrani geliyor karşımıza ve Next ile devam ediyoruz.

Connection Method bölümünde server’imizi ne şekilde aktif edeceğimizi seçiyoruz. Microsoft bizlere bu noktada opsiyonel seçenekler tanıyarak işlemlerimizin çıkmaza düşmesine olanak vermemektedir. Server’imizi aktif edebilmek için isteğe bağlı olarak internete bağlı olma durumumuza göre ayarları otomatik olarak algılamasını seçebilir, Web üzerinden manuel olarak işlemlerimizi seçebilir veya internet bağlantımızın olmadığı networklerde Telefon yardımı ile server’imizi aktif edebilmekteyiz.

Automatic Connection bölümünü seçerek Next diyoruz.

Server’imiz network bağlantıları kontrol ediliyor ve Microsoft ‘un lisans serverlarına bağlantı kurmaya çalışıyor.

Bağlantımız kurulduktan sonra ilk ekranda bizlerden Şirket bilgilerimizi istemektedir. Gerekli bölümleri doldurup Next diyerek devam ediyoruz.

Bilgilerimizi doğrulattıktan sonra serverimiz Microsoft Lisans serverları tarafından aktif ediliyor.

Server’imiz aktif edildikten sonra istersek Start Install Licenses Wizard Now kutusunu işaretini kaldirmadan Next diyebiliriz veya lisansları sonradan eklemek üzere işareti kaldırarak devam edebiliriz. Lisanlarımızı yuklemek üzere Start Install Licenses Wizard Now işaretini kaldirmadan devam ediyoruz ve lisanslarımızı yuklemek üzere Wizard başlatıyoruz.

Welcome to the Install Licenses Wizard ekranı geliyor karşımıza NEXT diyerek devam ediyoruz.

Microsoft ‘un lisans serverlarına bağlantı kurmaya çalışıyor.

License Program ekraninda sahip olduğumuz satın aldığımız lisans tipini seçip devam ediyoruz.

License Program bölümünde sahip olduğumuz lisans paketine uygun bilgileri girerek devam ediyoruz.

Sahip olduğumuz lisans sayısını ve kullanıcı başına mı ? Yoksa aygıt başına mı yükleme yapacağımızı belirtiyoruz.

Lisanslarımızın server’imiz üzerine yüklenme işlemi yapılıyor.

Lisanslarımızın başarılı bir şekilde yüklendiğini görmekeyiz.

RD Licensing Manager’a ulaştığımız da ise lisanslarımız hakkında genel bilgilere ulaşabilmekteyiz.

Client lisans Yukleme işlemi bittikten sonra makalemizin başında da belirttiğimiz gibi yuklemeden önce ki gibi unlimit olan user ve device hakkımız, yuklediğimiz CAL kadar olacak olup Administrator hesabı dahil olmak üzere artı bir kullanıcının dahi bağlanmasına izin vermeyecektir.

Eğer administrator kullanıcısının uzaktan bağlandığı zaman CAL lisasnlarını kullanmasını istemiyorsanız mstsc /console komutu ile administrator hesabının locale bağlanmasını gerçekleştirebilirsiniz.

Networkümüz içinde birden fazla Remote Desktop Host Server varsa, merkezi bir tane Remote Desktop Lisans server seçip CAL dağıtımını merkezi Remote Desktop Lisans server üzerinden dağıtmamız mümkündür. Network içinde bulunan bütün Remote Desktop Host serverlar, ortak havuzda yuklu bulunan CAL’ ları kullanacaklardır. Remote Desktop Host serverlara Remote Desktop Lisans server tanıtmamız için;

Remote Desktop Host Configuration bölümü içinde Edit setting bölümü altında Remote Desktop License servers bölümüne tıklıyoruz.

Açılan bolumde Licensing sekmesinde Per User / Per device seçimini gerçekleştiriyoruz. Lisans server seçimini bu bölümüde yapıp Specified license server bölümünde Add bölümüne tıklıyoruz.

Known License Server bölümünde lisans server’imizi seçiyoruz ve Add diyoruz.

Lisans Server’imiz Specified License Server bölümüne ekleniyor.

 

 

 

 

Başka bir yazimizda görüşmek dileğiyle…

 

Yazimin bazi bölümlerin Fatih KARAALİOGLU’nun yazisi kaynak olarak kullanılmıştır.

 

5 thoughts on “Windows Server 2008 R2 Remote Desktop Licensing Servisi

    1. Merhaba

      Microsoft VLSC lisans sayfasinda satin aldiğiniz lisanslarin altinda görünmektedir. VLSC sayfasina giriş yaptiniz mi acaba Lisans sekmesinin altinda satin aldiğiniz lisanslar görünüyor mu ?

      Saygılarımla

Bir yanıt yazın

Başa Dön